25 januari 2018 11:02

Vanaf 1932 wordt er gekoerst onder de vlag van de Kortebaanbond. Sinds de oprichting van dit overkoepelende orgaan werden er ruim 2100 kortebanen verreden. Welke pikeur won er de meeste? In de rubriek ‘de Top 100 der pikeurs’ kijken we terug op 86 jaar kortebaanhistorie en gaan we deze vraag beantwoorden. In deel 1 de nummers 100 t/m 80, de pikeurs met drie of vier overwinningen.

Hoewel ze niet hoog genoteerd staan in deze Top 100 hebben de pikeurs die zich in de onderste regionen bevinden zich veelal meer dan bewezen op de kortebaan. Vier van hen schreven zelfs het Nederlands kampioenschap op hun naam. Zo boekte Jaap van Rijn (nr.90) zijn eerste overwinning tijdens de nationale titelstrijd van 2014, toen hij met Zero Option Lane won in Voorschoten. Een jaar later won hij met Donate Groenhof in Heemskerk (foto) en Purmerend.

Ook de eerste overwinning van Rick Wester (nr.90) betrof het Nederlands kampioenschap. Wester telt deze zelf echter niet mee, aangezien hij met Asko Bond de zege pas achteraf kreeg toegewezen nadat de oorspronkelijke winnaar Evison uit de uitslag van de kortebaan in Wognum werd verwijderd. Ook Paul Knijn (nr.80) kwam op deze manier aan een overwinning. Met Bretteur P finishte hij in 1971 in eerste instantie als tweede in Hillegom. De oorspronkelijke winnaar Goudvos Heny met Harry Pools werd echter uit de uitslag gehaald. Het ‘niet starten op de volgens de uitschrijving toekomende plaats’ was de officiële lezing voor deze diskwalificatie. Goudvos Heny vond echter een andere manier om in de geschiedenisboeken terecht te komen. Zowel Jacques Geluk (in 1971, Heemskerk) als Ruud Pools (in 1974, Hillegom) wonnen ooit hun eerste kortebaan met deze bijzondere vosruin.

Wilgen

Djimmy Schneider (nr.90) is de huidige kampioen van Nederland. Met zijn Dutch Buitenzorg kende hij vorig jaar een succesvolle nazomer en won achtereenvolgens in Middenbeemster, Purmerend en tijdens het NK in Medemblik. Met drie zeges in één jaar kende hij een weergaloos debuutseizoen, iets wat Paulien Smit (nr.90) in 2003 ook al was overkomen. Met de legendarische Mr Postman won ze in IJmuiden, Beverwijk en Medemblik. In Voorschoten maakte ze echter kennis met de harde en soms zelfs onsportieve kant van het pikeursleven, waardoor ze na afloop van het seizoen haar pikeursuitrusting in de wilgen hing.

De meest opvallende van deze Nederlandse kampioenen is Appie Siderius (nr.90). Met Olga Pluto won hij in 1950 de Derby der driejarigen. Een jaar later kwam hij eenmalig met de merrie op de kortebaan in actie, toevallig tijdens de nationale titelstrijd in Hardegarijp. Mede doordat het koersverloop bepaald niet tegen zat, grepen Siderius en Olga Pluto de nationale titel. Datzelfde jaar won Olga Pluto ook de Nederlandse titel op de langebaan, een unieke prestatie.

Maar daarmee was het nog niet gedaan. Naarmate ze ouder werd, werd Olga Pluto steeds sterker. Ze won nog tal van prijzen en finishte in 1956 zelfs als derde tijdens de Elittlop in Solvalla. Haar zoon Carlos Pluto won in 1966 en 1967 de strijd om de Gouden Zweep, beide keren met Siderius op de sulky.

Derby

Ook Wiebe Cnossen (nr.90) verdiende zijn sporen op de langebaan. In 1933 won hij weliswaar drie kortebanen, maar zijn grootste succes boekte hij als trainer in 1944, toen zijn Ipie Gregor de Derby won. Marten Siderius, oom van de eerder beschreven Appie Siderius, was toen de stuurman. Net zoals Djimmy Schneider en Paulien Smit won Cnossen zijn kortebanen in één seizoen, iets wat ook van toepassing is voor Nico Schouten (nr.80). Met Curaçao had hij in 1967 de beste sprinter van dat jaar op stal. Twaalf deelnames leverden vier overwinningen (Venhuizen, Santpoort, Stompwijk en Schagen), drie derde en twee vierde plaatsen op.

U.W. de Jong (nr.80) won zijn vier kortebanen in Groningen en Friesland. De eerste prijzen waren daar vaak niet meer dan twintig gulden, waar zeges in Stompwijk, Beverwijk of Zaandam destijds respectievelijk drie-, vier-, of vijfhonderd gulden opleverden. Toch heeft ook De Jong zijn plekje in de historie verworven door de enige (tot dusver bekende) kortebaan in Wolvega te winnen. Er werd in 1936 gedraafd middenin het dorp op Sportpark Lindenoord, waar later de drafbaan werd aangelegd. De Jong won die middag de B-draverij met Ymir over een afstand van 380 (!!) meter. Welmoed met J. van Gosliga won vanaf 400 (!!) meter de A-draverij.

Diab en Dijs in 1994

Stuart Diab (nr.80) en Jan Dijs (nr.90) gaven het kortebaanseizoen van 1994 kleur. Diab won dat jaar twee keer met Grisbi Vitesse en een keer met Heidi Oldeson. Jan Dijs boekte voor de destijds geblesseerde trainer Manus Bouwhuis twee overwinningen met Henry Bovendijk, die als bijnaam ‘De Postzegel’ had. Met zes eigenaren die overdag actief waren als postbesteller was zo’n bijnaam natuurlijk niet zomaar uit de lucht gegrepen.

Met Josette Pools op een gedeelde 80ste plaats komen we het eerste lid tegen uit de (zoals John de Leeuw het ooit mooi beschreef) ‘kortebaanfamilie van de eeuw’. Met Yours or mine boekte ze in 2009 een mooie en verrassende zege in Roden, waarna sterke overwinningen volgden met Viva’s Limburgia en Black Beauty Venus.

De lijst

80.	Joop van den Berg (1935-1953) (The Gleaner, Hanover 2x, Partout)	4			Jan Dijs (1983-1994) (Viri Buitenzorg, Henry Bovendijk 2x)	3
	Stuart Diab (1994-1997) (Grisbi Vitesse 2x, Heidi Oldeson, Ilperfish S)	4			W.Herder (1932) (Utrecht H 3x)	3
	U.W. de Jong (1935-1936) (Ago Kan, Ymir 3x)	4			A.G.Hibma (1936-1939) (IJsco 2x, Cisca)	3
	A.J. Kats (1935-1948) (Betty Worthy 3x, Abdullah Scott)	4			Jaap van Rijn (2014-2015) (Zero Option Lane, Donate Groenhof 2x)	3
	Paul Knijn (1971-1972) (Excellent Narciso 2x, Bretteur P, Hasty)	4			Djimmy Schneider (2017) (Dutch Buitenzorg 3x)	3
	S.vd.Oord (1932-1936) (Yledizoon 2x, Miss Zelda Peter, Betty Worthy)	4			Sven Schraal (2009-2012) (Timothy’s Way 2x, Zero Option Lane)	3
	Josette Pools (2009-2013) (Yours or mine, Viva’s Limburgia 2x, Black Beauty Venus)	4			Appie Siderius (1937-1953) (Ago Kan, Olga Pluto, Nora Spencer)	3
	Nico Schouten (1967) (Curaçao 4x)	4			Paulien Smit (2003) (Mr Postman 3x)	3
	T.Slikker (1932-1940) (Northerman B 2x, Loblied, Yack)	4			Marco Valentijn (1997-2004) (Chapman, Flirt d’Aunou, Mr Postman)	3
	Cees Vergay (1978-1984) (Nurejev, Pallieter 2x, Yitenwaal Uden)	4			Jaap Verhoeve (1977-1979) (Monte S, Rioca S, Mandy)	3
90.	Wiebe Cnossen (1935) (Harvest Lee 2x, Quita)	3			Rick Wester (2015-2016) (Asko Bond, Jagger Broline 2x)	3

(tussen haakjes het jaartal van de eerste en laatste overwinning op de kortebaan)